W pracy z dziećmi niepełnosprawnymi intelektualnie w stopniu umiarkowanym i znacznym napotykamy na wiele trudności i barier związanych z ich funkcjonowaniem. Jako nauczyciel często zadawałam sobie pytanie: w jaki sposob mozna do nich bardziej dotrzeć? Obserwowałam bacznie te dzieci i ciągle poszukiwałam nowych metod. W końcu wypróbowałam metodę stymulacji polisensorycznej
wg pór roku. Prowadzenie zajęć tą metodą pomaga zdobyć dziecku coraz to nowe informacje w oparciu o zmysły: smak,węch, słuch, dotyk i wzrok.
Podstawą tej metody jest świat przyrody- świat, którego jesteśmy częścią i od którego jesteśmy uzaleznieni i poddani jego rytmowi.Jest on źródłem podstawych zywiołów,barw,zapachów,wrazeń dotykowych,słuchowych i termicznych.Poprzez wieloraką stymuację, poznanie otaczajacego świata sprawia, iz niepełnosprawne intelektualnie dziecko rozwija i pobudza swoje zmysły, rozrzesza i wzbogaca się jego zakres doświadczeń, uczy się róznicować oraz interpretować docierajace bodźce. W następstwie tego wytwarza się podczas zajęć tą metodą poczucie bezpieczeństwa oraz nawiązują poprawne relacje pomiędzy uczniem a nauczycielem.
Polecam bardzo stosowanie tej metody oraz pokuszenie się o napisanie programu dostosowanego do potrzeb dzieci, z którymi się pracuje na codzień. Ja pokusiłam się o napisanie takiego programu (w zespole ) i wg niego obecnie prowadzę zajęcia w swojej pracy. Wcześniej zaś (równiez w zespole) przygotowywałam specjalną salę do pracy tą metodą. Ponizej zaś zamieszczam przykładowy scenariusz zajęć jesiennych.
Scenariusz zajęć stymulacji polisensorycznej z dziećmi niepełnosprawnymi intelektualnie
w stopniu umiarkowanym i znacznym
Temat: Stymulacja polisensoryczna w jesiennym Porannym kręgu.
Czas: 45-55 min
Uczestnicy: grupa przedszkolna ( 6) + 1 dziecko II zespołu eduk.-terap.
Cele ogólne:
§ stymulacja wszystkich zmysłów,
§ nawiązanie poprawnych relacji z terapeutą,
§ rozwijanie pozytywnych emocji i uczuć,
§ dostarczanie dziecku poczucia bezpieczeństwa w czasie zajęć,
§ usprawnianie pracy ręki i dłoni, stóp,
§ aktywizowanie do wokalizacji.
Cele operacyjne:
Dziecko:
- zna podstawowy smak: słodki,
- rozumie polecenia wydawane przez nauczyciela,
- rozróżnia zapachy,
- potrafi zdmuchnąć świeczkę,
- reaguje na zmianę temperatury (ciepło, zimno).
Środki dydaktyczne:
lampka zapachowa, oliwka, olejek lawendowy, zapałki, liście, kasztany, piórka, jarzębina, wiatraczek, suszarka, dzwony rurowe, krem, kulki drewniane, żółte chusty, pojemniki wypełnione różnymi sypkimi produktami spożywczymi- kasza, ryż, groch, odtwarzacz CD+ płyty CD z muzyką relaksacyjną
Przebieg zajęć:
I. Część wstępna
1 . Przywitanie się z dziećmi
2. Zapalenie lampki zapachowej (zapach lawendowy, związany z porą roku).
3. Obejście z lampką kręgu dzieci i wymienienie ich imion.
4. Zwrócenie uwagi na cechy ognia (jasny, gorący).
5. Śpiewanie powitalnej piosenki "Witaj, Justynko..." i jednoczesne masowanie oliwką o zapachu lawendowym dłoni dziecka.
II Część główna
1. Spotkanie z żywiołem
Dzieci same (lub z pomocą nauczyciela) gniotą liście, wyrzucają je z miski,przerzucają kasztany, dotykają jarzębiny.
Następnie prowadzący owiewa wiatraczkiem i suszarką ciała dzieci, liście, piórka , zabawki mobilne.
2. etapy stymulacji wg poziomu- zajęcia zmienne:
ćw. zmierzające do poznania samego siebie:
- ćw.rąk – zaciskanie pięści
- otwieranie dłoni
- składanie dłoni na stronie wewnętrznej i zewnętrznej
- rozkładanie dłoni na stronie wewnętrznej i zewnętrznej
- poruszanie kolejno palcami dłoni
- łączenie palców obu dłoni jednocześnie i po kolei
- ćw.z wężem
- zabawa kulkami, masaż rąk
- wyczuwanie dłoni, palców poprzez uderzanie dłonią w nogę,
podłogę, jedną ręką, obiema, palcami
- ćw.nóg – dotykanie podłoża stopą
- uderzanie o podłoże stopą
- uderzanie piętą o podłoże
- uderzanie palcami o podłoże
- łączenie stóp
- klaskanie stopami
- chodzenie na całych stopach, piętach, palcach
- przejście ścieżki fakturowej
3. relaksacja:
- leżenie na materacach
- obs.zabawek mobilnych (odgłosy ptaków) , obs.kuli (ocean)
4. wywoływanie dzieci, stymulacja wzroku
W zaciemnionej sali nauczycielka, trzymając w ręku lampkę zapachową, chodzi po sali wymawiając imiona dzieci. Dzieci sygnalizują swoją obecność w dowolny sposób (klaskanie, krzyk, cmokanie, śmiech lub odpowiedź "tu jestem"
5. demonstracja instrumentu muzycznego, wymawianie samogłoski „e”
Nauczyciel wymawia samogłoskę „e” – dzieci naśladują wymowę.
Nauczyciel śpiewa piosenkę pt. "jesienna plucha", a dziecko samo (lub z pomocą) gra na dzwonach rurowych oraz grzechotkach.
III Część końcowa
1. Zakładanie chust na głowę
2. Prowadzący podaje dzieciom jesienny przysmak - krem czekoladowy.
3. Dzieci wspólnie z nauczycielem gaszą lampkę zapachową
4. Pożegnanie- dzieci siedzą w kręgu i śpiewają wspólnie z prowadzącym piosenkę na pożegnanie.
opracowała: mgr Katarzyna Piaścik